Çalışma İstihdam ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı

(www.mtess.gov.dz)

İçişleri ve Yerel Yönetimler Bakanlığı

(www.interieur.gov.dz)

Belli başlı bir yasa bulunmamakla birlikte genel olarak Yabancıların İstihdam Yasası çerçevesinde değerlendirilmektedir.

Çalışma izinleri Çalışma İstihdam ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından verilen Çalışma İznine istinaden İçişleri ve Yerel Yönetimler Bakanlığı tarafından İkamet İzinleri proje süresine göre verilmektedir. Çalışma izinleri ücret mukabilinde sadece bir iş için geçerlidir. İkamet izinleri üç ay ya da iki yıl süreli ve özel bölgeler dışında serbest dolaşım hakkına sahiptir.

Yabancılar mevzuatında herhangi bir hüküm bulunmamaktadır. Uygulamada da herhangi bir sınırlamaya karşılaşılmamıştır.

Aralıksız 18 yılını tamamlayan yabancılara daimi oturum müsaadesi verilmektedir.

Ulusal İstihdam Ajansı (Müsteşarlık düzeyinde)

(www.anem.dz)

2006 yılında ILO’nun 181 sayılı sözleşmesi gereği Özel İstihdam Büroları kurulmuştur. İzinler, Çalışma İstihdam ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bünyesinde ihdas edilen bir komisyon tarafından verilmektedir. Komisyon üyeleri, Komisyon başkanı anılan Bakanlık tarafından atanır, üyeler ise; İçişleri ve Mahalli İdareler Bakanlığı, Enerji Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, Meslek Edindirme ve Mesleki Eğitim Bakanlığı, İskan Bakanlığı, Bakanlık Teftiş Kurulu, Ulusal İstihdam Ajansı ve Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerdeki Bakanlık Temsilcisi’nden atanan birer üyeden oluşmaktadır. Üçer yıllığına seçilen üyeler üç ayda bir toplanır ve salt çoğunlukla kararlar alınır. Özel İstihdam Büroları Yurtdışı iş aramaları ile yurtdışında işe bulma dışındaki işe yerleştirme yetkisine haizdir.

Uluslararası Çalışma Örgütü Cezayir Bürosu tarafından yapılan işgücü piyasa araştırma notunda, işsizlik oranının %11,2 (1.337.000) ve 2014 yılına oranla %0,6 artışla erkeklerde %9,9 kadınlarda %16,6’ya ulaştığı vurgulanmıştır. Geçen yıla oranla işsizlik oranı erkeklerde %0,7 artışla kadınlarda %0,5 azalma olduğu kaydedilmiştir. Ancak başka bir bilgiye göre işsizlik oranının %12,3’e yükseldiği ve işsizlerin sayısının 1.508.000 olduğu belirtilmiştir.

Gençlerdeki (16-24) işsizlik oranı %29,9. Yüksekokul mezunu işsizlerin sayısında geçen yıla oranla %16,4’ten %14,1’e düştüğü ancak diploma ya da mesleki eğitim sertifikası sahibi olmayanlarda %1,2 artışla %8,6’dan %9,8’e yükselmiştir. İki yıllık okul mezunlarında geçen yıla oranla işsizlik %0,7 puan artış kaydetmiştir. İşsizler arasında 745.000’e tekabül eden %55,7 oranındaki vatandaşların herhangi bir niteliğe sahip olmadıkları görülmüştür. İstihdam merkezlerine son bir yıl içinde başvuran işsizlerin oranı %28,8 ve geri kalanların ise bir yıldan daha fazla bir süreyle işsiz olduğu belirtilmektedir.

İşsizlikle mücadele kapsamında Çalışma, İstihdam ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bünyesinde Gençlerin istihdamının sağlanması ve İşsizlik Sigortasının gayretiyle özel bankalar tarafından temin edilen ucuz ve uzun vadeli krediler aracılığıyla işsizliğe karşı mücadelede başarılı

işyeri ve bunun 400.000’i orta ölçekli işletme olmasına rağmen istihdam edilenlerin %50’ye yakını kamuda çalışmaktadır.

Yaş Grubuna Göre Dağılımı

(Eylül 2015)

Binlik Birim

A.N.E.M (Ulusal İstihdam Ajansı)

Çalışma İstihdam ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının vesayetinde bulunan, Bakanlık Müsteşarlık düzeyinde tüzel kişiliğe ve mali özerkliğe sahip kurum 18 Şubat 2006 tarihli ve 77/06 sayılı yasayla kurulmuştur. İstihdam, ulusal piyasa ve işgücü durumunun incelenmesi, bireysel hizmet sunma açısından titizlikle analizlerinin yapılıp yayımlanması; iş talebinde bulunan vatandaşın bilgilendirilmesi ve uygun bir işe yerleştirilmesi; düzenli olarak istihdam sağlayan firmaların listesini oluşturmak ve talep edilen ile hizmet sunumu yapanların birbirlerine uygunluğunun sağlanması amaçlanmaktadır. Sunulan Hizmetler;

1. İş talebinde bulunanlara mesleki uyumun sağlanması
2. Gençlerin niteliklerine göre alanında mesleki eğitimlerinin sağlanması.

Yerleştirme alanları;

1. Kamu kurumları
2. Özel sektör kurumları
3. Kamu yararı sağlayan özel atölyeler
4. Özel mesleki kuruluşlar

Yerleştirme Yöntemi;

1. Kuzey bölgelerinde faaliyet gösteren firmalara istihdam ettikleri personel sayısının %15’i
2. Güney bölgelerinde istihdam ettikleri personel sayısının %25’ini

İstihdam kurumu tarafından verilen personelin yerleştirilmesi gerekmektedir.

Bu yöntemle işe yerleştirilenlere;

1. Yüksekokul mezunlarına asgari 15.000 C.D. aylık maaş
2. Teknik okul mezunlarına da 10.000 C.D.

Ayrıca, kurumlara sosyal güvenlik alanında 3 yıl süreyle destekleyici haklar tanınmaktadır.

1. Daha önceden deneyimi bulunan işçiyi istihdam eden firmaya %40,
2. İlk defa işe başlayana %80,
3. Güney bölgelerinde istihdam sağlayanlara ise %90,

Prim ödeme muafiyeti tanınmaktadır.

263 şubesiyle ülke genelinde faaliyetini sürdürmektedir.

A.N.S.E.J (Gençlerin İstihdamının Desteklenmesi Ulusal Ajansı)

Gençlerin işe yerleştirilmesi ya da işyeri açmaları konusunda Bakanlığın vesayetinde (İlgili kuruluş) genel müdürlük statüsünde faaliyetini sürdüren ajans, android işletim sistemi destekli telefonlarda “KHİDMA” isimli bir programla iş arayan işsizlere hizmetler sunmaktadır. 19-40 yaşarası işsizlere bu yöntemle kayıt olma ve müracaatın akıbetini de aynı programla takip etme imkanına sahip olmaktadır. Ayrıca proje üretenlere ulusal bankalar tarafından çok ucuz ve uzun vadeli krediler verilmektedir. Şartı;

• 19-40 yaşarası
•  Projeyle ilgili nitelikli olma
• İşsiz olması
• Az bir sermayeye sahip olması (%1 - %2)

İşsiz araç teknisyenleri, inşaat boyacıları havalandırma işleri, elektrikçiler vb. mesleklerde uğraşanlara %1-2 öz sermayeli, %28-29 Ajans destekli ve %70 çok düşük faizli ulusal banka kredisiyle seyyar atölye araçları verilmektedir. Ayrıca, toplu iş yapacak doktorlar, muhasebe uzmanları inşaat projeleri yapan teknikerlere aynı yöntemle bina kiralama yardımları sağlanmaktadır.

Küçük müteşebbisin işyeri açabilmesini teminen üçlü aşama takip edilmektedir.

Birinci Aşama:

1. Girişimcinin %1 oranında sermaye sahip olması
2. Ulusal Ajansın kredi desteği “proje bedelinin %27’si)
3. Ulusal banka kredisi

İkinci Aşama:

1. İthal edilen donanımlara %5 gümrük muafiyeti uygulaması
2.  Emlak işlerinde vergi muafiyeti
3. Kayıt işlemlerinde harç muafiyeti

Üçüncü Aşama:

1. Emlak vergisinde üç yıllık muafiyet (Kalkınmada öncelikli bölgelerde 6 yıl”
2. En az üç vatandaşı istihdam eden işletmelere 2 yıllık Götürü Vergi muafiyeti ve muafiyet süresi dolduktan sonraki yıllar için de 1. Yıl için %70,  2. Yıl için %50 ve üçüncü yıl için %25 muafiyet sağlanmaktadır. 

C.N.A.C: Ulusal İşsizlik Fonu

İradesi dışında ya da işyerinin ekonomik faaliyetine son vermesi nedeniyle işsiz kalan vatandaşlar için oluşturulan fon, 26 Mayıs 1994 tarihinde iki yasayla kurulmuştur. Sigorta, işsizlere maaş ödemenin dışında;

1. İş aramalarına yardımcı olmak
2. Serbest çalışmayı desteklemek
3. Yeniden iş hayatına hazırlamak

Fon, işsizlere ödeme yapmakla birlikte zorunlu mesleki eğitime tabi tutup yeni iş fırsatlarından yararlandırma imkanı sağlamaktadır.

İşsizlik fonundan yararlandırma süresi 6 aydan 1 aya düşürme kararı 2010 yılında yürürlüğe girmiştir.

1. Yatırım yapma teşvik miktarı 5 milyon Cezayir Dinarı (C.D.) 10 milyon Dinara yükseltilmiştir.
2. Yatırım yapan işsizin yaşının 35 yerine 30 yaşına düşürülmüştür.
3. Projeler için banka faizlerinin düşürülmesi
4. Gümrük oranının düşürülmesi
5. Vergi muafiyeti ya da projeye göre indirilmesi
6. İşsizlik fonu tarafından faizsiz kredi verilmesi

Bankalar tarafından verilen kredilerinin geri ödenmemesi durumunda %70’nin fon tarafından karşılanması