Çalışma hayatından sorumlu bakanlık Department of Work and Pensions olup websitesi https://www.gov.uk/government/organisations/department-for-work-pensions adresidir. Bakanlığa bağlı olarak çalışan Minister of State for Employment adlı bakanlık özellikle sorumludur.

Çalışma Hakları
https://www.legislation.gov.uk/ukpga/1996/18/contents
Ulusal Asgari Ücret Kanunu
http://www.legislation.gov.uk/ukpga/1998/39/contents
Çalışma Zamanı Mevzuatı
http://www.legislation.gov.uk/uksi/1998/1833/contents/made

İş ilişkisinin kurulmasında geçerli olan sistem iş akdidir.
Kişi “işçi”/“worker” ve “çalışan”/“employee” olarak bir ayrım sözkonusudur. “İşçi” kategorisi için yazılı bir akit olması gerekmezken, “çalışan” kategorisindekilerin iş akdi vardır.

https://www.gov.uk/employment-status/worker
https://www.gov.uk/employment-status/employee

Kanuna göre yasal çalışma süresi fazla mesai dahil haftalık 48 saati geçmemesi gerekir. Kişi kendisi 48 saatten fazla çalışmayı seçebilir, ancak işveren 48 saatten fazla çalışmasını söyleyemez.
Bu süre 18 yaş altı için haftalık en fazla 40 saattir.

Yıllık ücretli izin haftada çalışılan gün sayısına göre hesaplanır. Haftada 1 gün çalışan için yıllık izin 5,6 gün iken, 5 ya da daha fazla gün çalışan kişi için yıllık izin 28 gündür.
https://www.citizensadvice.org.uk/work/rights-at-work/holiday/holiday-pay-what-youre-entitled-to/

Asgari ücret uygulaması saat bazında belirlenmekte olup aşağıdaki adreslerden öğrenilebilir:
https://www.gov.uk/national-minimum-wage-rates

“Asgari ücret alıyor muyum?” gösterge hesaplaması:
https://www.gov.uk/am-i-getting-minimum-wage

İşçi-işveren anlaşmazlıklarında başvurulacak kuruluş:
https://www.gov.uk/pay-and-work-rights

Ayrıca “Citizen Advice Bureau” adlı Vatandaş Danışma Bürolarından da şahsen ziyaret edilerek veya https://www.citizensadvice.org.uk sayfalarından yardım alınabilir.

İngiltere’de Türkiye’deki uygulamaya benzer tek bir kıdem tazminatı uygulamasından ziyade çeşitli işten çıkarma süreçleri ile bu süreçlerin sonunda söz konusu olan tazminatlardan bahsetmek mümkündür.

İngiltere’de işten çıkarma tazminatı (redundancy pay) 1965 tarihli İşten Çıkarma Tazminatı Yasası (RPA 1965) ile getirilmiştir. Yasa daha sonra başka yasalarla birlikte 1978 tarihli İstihdamı Koruma Yasası’nın (EPCA 1978) kapsamına alınmıştır.

İşveren işgücünde bir azaltmaya gitmek ihtiyacı nedeniyle işçiyi işten çıkarabilir. Bu şekilde işten çıkarma nedenleri arasında şunlar sayılabilir:

• Yeni bir teknoloji veya yeni bir sistem ilgili işe ihtiyaç bırakmaz.
• İşçinin istihdam edildiği iş artık mevcut değildir.
• Maliyetleri azaltma ihtiyacı nedeniyle çalışanların sayısında da azaltmaya gitmek gerekmektedir.
• İşyeri kapatılmakta ya da taşınmaktadır.
•
Bu nedenlerle işine son verilen işçi işten çıkarma tazminatına hak kazanır.

İşten çıkarılan işçinin işten çıkarma tazminatına hak kazanabilmesi için işveren için sürekli olarak en az iki yıl çalışmış olması gerekmektedir. İşten çıkarma tazminatı en fazla 20 yıl için ödenmektedir.

İşten çıkarma tazminatı, iki ya da daha fazla süre için yapılmış belirli süreli bir iş sözleşmesinin sona ermesi ya da yenilenmemesi durumunda da ödenmektedir.

İşçinin işten çıkarma tazminatını işverenden talep etmesi gerekmez, işverenler tazminatı otomatik olarak ödemek durumundadırlar. İşverenin işten çıkarma tazminatını ödememesi durumunda işçi tazminatı yazılı olarak talep eder. Yazılı talebe rağmen işverenin işten çıkarma tazminatını ödemeyi reddetmesi veya ödeyememesi durumunda işçi İş Mahkemesine başvurabilir.

İş güvencesine yönelik bir uygulama bulunmamakla birlikte, iş arayanlar için İşsizlik Desteği (Jobseeker’s Allowance) ve İstihdam ve Destek Ödeneği (Employment and Support Allowance) adlı sosyal yardım imkanları bulunmaktadır.

2012 yılında revize edilen 1996 yılında çıkarılmış İstihdam Hakları Kanunu ve 1998 yılında çıkarılmış Çalışma Saatleri Mevzuatı bu konuyla ilgilidir.

Çalışma hayatına ilişkin, çalışma hakları, anlaşmazlıklar ve uzlaşmayla ilgili kurum ACAS’dır. http://www.acas.org.uk/index.aspx?articleid=1461

Çalışanlar istedikleri sendikaya katılmakta serbesttir. İşyerlerinde mevcut bir sendika yapılanması varsa, ilgili temsilcisiyle görüşüp o sendikaya katılabilir.

https://www.gov.uk/join-trade-union

Çalışma ve ikamet izinleri İçişleri Bakanlığı (Home Office) tarafından değerlendirilmektedir.

https://www.gov.uk/browse/visas-immigration/work-visas

Puan tabanlı sistem yürürlükte olup, İngiltere vizeleri mümkün olduğu kadar az kategori altında toplamaya ve sistemi sadeleştirmeye çalışmaktadır.

https://www.gov.uk/browse/visas-immigration/work-visas

Çalışma ve ikamet izinleri İçişleri Bakanlığı (Home Office) tarafından düzenlenmektedir.

Süreli çalışma izinleri bir tür kefalet sistemi olan Sponsorluk sitemiyle sağlanmaktadır. Yurtdışıdan birini işe almak isteyen bir firmanın önce sponsorluk sertifikası alması gerekir. Bu istek yapacak firmanın depozito yatırması açısından maliyetli, ayrıca evrak yoğun bir süreç.

Çalışma izini almak isteyenler Genel, Girişimci ve Yatırımcı ana kategorilerinde başvurabilir. Bunlardan Girişimci ve Yatırımcı kategorileri 250 bin ve 500 bin sterlin gibi teminatların yatırılmasının yanında, iş çalıştırma minimum sayıları vb şartları beraberinde getirmektedir.

Genel kategoride sponsorla başvuranlar iş akdi boyunca oturumlarını uzatabilmekte, ancak süresiz oturum alamamaktadır.

5 yıl sonra yapılacak süresiz oturum başvurusu başarılı olursa, 1 yıl sonra vatandaşlığa başvurabiliyor.

Bu genel vize kategorilerinin yanında Türk vatandaşlarına özel, AB’ye uyum kapsamında İngiltere’yle imzalan Ankara Anlaşması kapsamında çalışma vizesi almak mümkün.

Buna göre Ankara Anlaşması ECAA-1 ve ECAA-2 olmak üzere iki kategoriden oluşur. ECAA-1 normal maaşlı çalışma şekli olup, 10 yıl sonunda süresiz oturum ve sonrasında vatandaşlık mümkündür.

ECAA-2 kategorisi ise kendi namına çalışan kişiler içindir. Minimum sermaye zorunluluğu olmaksızın İngiltere’de iş açıp, işi devam ettirebilen ve geçimini sağlayabilenler süreli oturum hakkı alabiliyor. 16 Mart 2018 öncesinde bu kategorideki vatandaşlar 4 yıl sonra süresiz oturuma başvurabiliyor, 5. Yılda da vatandaşlık başvurusu yapabiliyorlardı. Ancak, İçişleri Bakanlığının bir üst mahkemede kazandığı dava uyarınca süresiz oturum hakkı şu an için kaldırılmış durumda.

Vizeyle ilgili şartları öğrenmek için yapılan etkileşimli sayfa:
https://www.gov.uk/settle-in-the-uk
Bu sayfadan kişi durumunu ve vize türünü seçerek, gerekli şartları öğrenebilir.

Aile birleşimiyle ilgili seçeneklerden birden fazla olup burada hepsini içermek mümkün değildir. Ancak, https://www.gov.uk/settle-in-the-uk etkileşimli sayfasında kişinin durumu belirtilerek şartlar öğrenilebilir.

Genel kriter olarak aile birleşimindeki en önemli konu İngiltere’deki tarafın kazancı ve kazanç ve masraflarına göre eşini veya getireceği kişiyi geçindirebilmesi.

Süresiz oturumla ilgili bilgi https://www.gov.uk/long-residence sayfasından temin edinilebilir.

İngiltere’de yasal yoldan (çalışma veya başkaca yasal yollarla) yaşamış olan kişiler 10 yıl sonra süresiz oturuma, ardından da vatandaşlığa başvurabilirler.

Genel, Girişimci veya Yatırımcı kategorilerinde ise süresiz oturum 5 yıl sonra alınabilir ve vatandaşlık başvurusu da bundan 1 yıl sonra yapılabilir.