Tarihçe


TARİHÇEMİZ

İş müfettişliği, ülkemizde 1936 yılından başlayarak günümüze kadar gelen bir geleneği, tecrübeyi ve birikimi temsil etmektedir. Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 49 ncu maddesi ve çalışma hayatı ile ilgili diğer maddeleri ile Devlet, çalışanların hayat seviyelerini yükseltmek, çalışma hayatını geliştirmek için çalışanları ve işsizleri korumak, çalışmayı desteklemek, işsizliği önlemeye elverişli ekonomik bir ortam oluşturmak ve çalışma barışını sağlamak için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür. Bu yükümlülükler Devletin çalışma hayatına müdahalesini zorunlu kılmaktadır.

Çalışma hayatının teftişine ilişkin temeller, 17 Şubat-4 Mart 1923 tarihlerinde yapılan İzmir İktisat Kongresi’nde atılmıştır. İlk İş Kanunu olan ve 1936 yılında yürürlüğe konulan 3008 Sayılı Kanunla İş Dairesi kurulmuştur. İş Dairesi’nin omurgasını “Meslek Memurları” olarak nitelenen bugünkü İş Başmüfettişleri ve İş Müfettişleri oluşturmaktadır.

Ülkemizde dayanağını Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından onaylanan uluslararası bir sözleşmeden alan tek denetim örgütlenmesidir. Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) 11.07.1947 tarihli ve 81 Sayılı Sanayi ve Ticarette İş Teftişi Hakkındaki Sözleşmesi, iş denetiminin uluslararası dayanağını oluşturmaktadır. Türkiye, 13.12.1950 tarih ve 5690 sayılı yasayla bu sözleşmeyi onaylayarak yükümlülük altına girmiştir. 81 sayılı ILO Sözleşmesinin 4. maddesinde “iş teftişinin merkezi bir makamın denetimi altında yapılacağı” belirtilmiş olup, söz konusu hükme uygun olarak 1979 yılında çıkarılan “İş Teftiş Tüzüğü” ile “Çalışma Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı” kurulmuştur.

02.11.2011 tarihinde yürürlüğe giren 665 Sayılı KHK ile İş Teftiş Kurulu Başkanlığı, Türkiye İş Kurumu Teftiş Kurulu Başkanlığı ve Bakanlığımız Teftiş Kurulu Başkanlığı birleştirilerek yeni görev, yetki ve sorumlulukları ile birlikte gücünü ve deneyimini arttırmıştır.

02.07.2018 tarih ve 703 sayılı “Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, 1 Numaralı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ve 15 sayılı Bazı Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Aile ve Sosyal Hizmetleri Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının görev, yetki ve sorumlulukları yeni kurulan Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına verilmesi üzerine İş Teftiş Kurulu Başkanlığı ile Denetim Hizmetleri Başkanlığının görev, yetki ve sorumlulukları yeni kurulan Rehberlik ve Teftiş Başkanlığına verilmiştir. Daha sonra 21 Nisan 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 73 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile de her iki Bakanlığın tekrar ayrılması üzerine Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı adı altında görev, yetki ve sorumluluklar yerine getirilmektedir.

Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı, doğrudan Bakana bağlı olarak Başkan, Başkan Yardımcıları, Grup Başkanları ve İş Müfettişlerinden oluşur. Başkanlığın merkezi Ankara'dır.