ULUSLARARASI KORUMA ÇEŞİTLERİ

1- Mülteci

Avrupa ülkelerinde meydana gelen olaylar nedeniyle; ırkı, dini, tabiiyeti, belli bir toplumsal gruba mensubiyeti veya siyasi düşüncelerinden dolayı zulme uğrayacağından haklı sebeplerle korktuğu için vatandaşı olduğu ülkenin dışında bulunan ve bu ülkenin korumasından yararlanamayan ya da söz konusu korku nedeniyle yararlanmak istemeyen yabancıya veya bu tür olaylar sonucu önceden yaşadığı ikamet ülkesinin dışında bulunan, oraya dönemeyen veya söz konusu korku nedeniyle dönmek istemeyen vatansız kişiye statü belirleme işlemleri sonrasında verilen statüyü ifade eder.

Mülteci statüsü sahibi yabancıya Göç İdaresi Başkanlığınca verilecek kimlik belgesi çalışma izni yerine geçeceğinden; bu statüleri kazanmış kişiler söz konusu kimlik belgesiyle ülkemizde çalışabilirler.

2- Şartlı Mülteci

Avrupa ülkeleri dışında meydana gelen olaylar sebebiyle; ırkı, dini, tabiiyeti, belli bir toplumsal gruba mensubiyeti veya siyasi düşüncelerinden dolayı zulme uğrayacağından haklı sebeplerle korktuğu için vatandaşı olduğu ülkenin dışında bulunan ve bu ülkenin korumasından yararlanamayan, ya da söz konusu korku nedeniyle yararlanmak istemeyen yabancıya veya bu tür olaylar sonucu önceden yaşadığı ikamet ülkesinin dışında bulunan, oraya dönemeyen veya söz konusu korku nedeniyle dönmek istemeyen vatansız kişiye statü belirleme işlemleri sonrasında verilen statüyü ifade eder. Üçüncü ülkeye yerleştirilinceye kadar, şartlı mültecinin Türkiye’de kalmasına izin verilir.

Türkiye, 1951 tarihli Cenevre Sözleşmesini, 1. maddesindeki mekân bakımından öngörülen seçme hakkını kullanarak “Coğrafi Kısıtlama” ile kabul etmiştir. Buna göre şartlı mülteci; Avrupa dışında meydana gelen olaylar nedeniyle, mülteci tanımındaki şartlara haiz olduğunu iddia ederek, üçüncü ülkelere iltica etmek üzere Türkiye’den uluslararası koruma talebinde bulunan kişidir.

Şartlı mülteci statüsü almış yabancılar için uluslararası koruma başvuru tarihinden altı ay sonra çalışma izni başvurusunda bulunulabilir; Başvurunun uygun bulunması halinde söz konusu yabancıya çalışma izni verilir.

3- İkincil Koruma

Mülteci veya şartlı mülteci olarak nitelendirilemeyen, ancak menşe ülkesine veya ikamet ülkesine geri gönderildiği takdirde;

• Ölüm cezasına mahkûm olacak veya ölüm cezası infaz edilecek,
• İşkenceye, insanlık dışı ya da onur kırıcı ceza veya muameleye maruz kalacak,
• Uluslararası veya ülke genelindeki silahlı çatışma durumlarında, ayrım gözetmeyen şiddet hareketleri nedeniyle şahsına yönelik ciddi tehditle karşılaşacak,

olması nedeniyle menşe ülkesinin veya ikamet ülkesinin korumasından yararlanamayan veya söz konusu tehdit nedeniyle yararlanmak istemeyen yabancı ya da vatansız kişiye, statü belirleme işlemleri sonrasında verilen statüyü ifade eder.

İkincil koruma statüsü sahibi yabancıya Göç İdaresi Başkanlığınca verilecek kimlik belgesi çalışma izni yerine geçeceğinden; bu statüleri kazanmış kişiler söz konusu kimlik belgesiyle ülkemizde çalışabilirler.

4- Uluslararası Koruma Başvuru Sahibi Yabancılar

Uluslararası koruma başvuru sahibi yabancılar için, uluslararası koruma başvuru tarihinden altı ay sonra çalışma izni başvurusunda bulunulabilir. Başvurunun uygun bulunması halinde söz konusu yabancılara çalışma izni verilir.

Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu için tıklayınız.

Yabancı Statüleri